آسیب های رایج بسکتبال چیست؟ + راه های پیشگیری از آسیب های بسکتبال

آیا می دانید نیروهایی که هنگام انجام بعضی از حرکات رایج بر بدن وارد می شود ممکن است به ۱۲ برابر وزن فرد می رسد؟! (Bishop, 2004)

آسیب دیدگی در ورزش های حرفه ای هم برای ورزشکار و هم برای تیم زیان آور است. بر اساس پژوهش مک کلی و همکاران (۱۹۹۴)، نرخ بسکتبال و آسیب های آننیز  نسبت به دهه های گذشته افزایش یافته است. که یکی از علت های آن می تواند افزایش قد و وزن ورزشکاران بسکتبال باشد که بازی را به سوی هرچه بیشتر فیزیکی شدن برده است. همچنین یکی دیگر از عوامل موثر در بسکتبال و آسیب های آن ،تمرینات قدرتی بخشی جدایی ناپذیر از برنامه تمرینی بسکتبال شده است (Apple, 1988).در این مقاله ورزشی درباره آسیب های رایج بسکتبال صحبت خواهیم کرد و در می بابیم که آسیب های ورزش بسکتبال چیست.

مصدومیت می تواند از یک التهاب ساده به علت اعمال نیروی بیش اندازه به بافت یا در نتیجه اجرای تمرینات بیشینه روی بافت های خسته که منجر به بیش تمرینی می گردد، ناشی شود (Whiting & Zernicke, 1998). بیشتر آسیب های ورزش بسکتبال ناشی از بیش تمرینی بوده و به صورت التهاب تاندون ها (tendonitis)، کشیدگی، دررفتگی و استرس فرکچر بروز می یابد (Henry et al, 1982).از آسیب های رایج بسکتبال ، آسیب دیدگی ناشی از بیش تمرینی است که نتیجه اعمال نیروهای مکرر روی بافت های خسته، فراتر از آستانه تحمل، توأم با زمانی ناکافی جهت ترمیم و بازیافت می باشد (هنری و همکاران، ۱۹۸۲).

گزارش شده که در اثر مصدومیت، ورزشکار ۷.۶ درصد از بازی ها را از دست می دهد که ۱۸.۲ درصد از این آسیب ها شامل آسیب دیدگی مچ پا بوده است. بطور کلی اکثر آسیب های ورزش بسکتبال پایین تنه بازیکنان بسکتبال را گرفتار می نماید.

امروزه بسکتبال بیش از پیش بسوی فیزیکی شدن می رود و هر چه بیشتر روی اجرای مهارت ها با شدت بالا تأکید می شود. در پژوهشی مک کلی و همکاران به بررسی و تجزیه وتحلیل این حرکات در بسکتبال پرداختند که شامل: دویدن، قطع کردن مسیر، چرخیدن، شوت جفت همراه با جهش و فرود، جهش از روی موانع و فرود آمدن و پرش عمودی همراه جهش و فرود، بودند.

نیروهای عکس العمل سطح میزان فشاری که بدن هنگام تماس با زمین متحمل می شود را نشان میدهد و می تواند برای بررسی دقیق تر مکانیسم پدیده بیش تمرینی مورد استفاده قرار گیرد (Cavanagh & Lafortune, 1980). استیل (Steele, 1990) در پژوهشی مشخص کرد که زمان و مقدار نیروی بیشینه (نرخ بارگذاری)، نیروی بالای عکس العمل سطح را در پرش افقی و عمودی هنگام فرود ناگهانی در بازی نت بال تعیین می نماید. بازی نت بال و بسکتبال ویژگی های مشابهی بخاطر بعضی از حرکات مشترک نظیر دویدن های سریع و پرتاب ها با هم دارند. هدف از این پژوهش شناسایی نیروهایی است که در حرکات معمول بر اندام تحتانی ورزشکاران وارد می شود.

روش شناسی

یک بسکتبالیست مرد (با سن ۲۳ سال و وزن ۸۹.۲ کیلوگرم) مجموعه ای از حرکات ویژه بسکتبال روی صفحه نیرو (Force Plate) به شرح ذیل اجرا کرد:

    دویدن در عرض صفحه نیرو با سرعت ۳ متر بر ثانیه و فرود آمدن با پای راست روی آن.

    پرش عمودی با جهش از روی دو پا

    جهش از روی صفحه نیرو برای انجام شوت جفت

    پریدن از روی مانع و فرود آمدن

از مسابقه بسکتبال این آزمودنی برای تجزیه و تحلیل تواتر استفاده از حرکات ذکر شده در بالا، فیلم برداری شد.

نتایج

هر چهار حرکت نیروی عکس العمل عمودی سطح قابل توجهی ایجاد کردند (جدول ۱). همچنین پرش عمودی، شوت جفت و پریدن از روی مانع و فرود آمدن نرخ بارگذاری بالایی ایجاد کرد (جدول ۱). تجزیه و تحلیل فیلم مسابقه، تکرار بالای حرکات مورد بررسی را نشان داد بطوریکه پرش عمودی ۴۴ بار، شوت جفت ۷ بار، پرش از روی مانع و فرود آمدن ۳ بار و بین ۷۲ الی ۱۲۸ بار دویدن و توقف با سرعت بالای ۳ متر بر ثانیه، گزارش شد.

بحث

تصور می رود نیروهای عکس العمل سطح و نرخ بارگذاری عوامل زمینه ساز آسیب دیدگی در بسکتبالیست ها باشند. تجزیه و تحلیل رقابت های ورزشی نشان داد که بسکتبالیست ها با تکرار زیاد بعضی از حرکات در معرض مصدومیت های بالقوه ای قرار می گیرند. برای مثال پرش عمودی نیرویی معادل ۷.۲ برابر وزن ورزشکار بر بدن وی وارد می نماید و این حرکت حدودا ۴۴ بار در یک بازی تکرار می شود. شوت جفت نسبت به پرش عمودی نیروی عکس العمل سطح کمتری وارد می نماید اما همچنان ماهیتی مشابه پرش عمودی دارد. شوت جفت به این دلیل نیروی کمتری به بدن وارد می نماید، که هدف اصلی اجرای تکنیک صحیح بوده و ارتفاع پرش در درجه دوم اهمیت قرار دارد. اما در حرکت ریباند هدف رسیدن به حداکثر ارتفاع ممکن است.

مضرات بسکتبال و آسیب های ورزش بسکتبال چیست

علاوه بر مواردی که بعنوان آسیب های شایع ورزش بسکتبال گفته شد ،خونریزی عضلات ،التهاب و شکستگی انگشتان ،کشیدگی عضلات همسترینگ و … نیز می تواند از مضرات و آسیب های رایج بسکتبال باشد .

پیشگیری از آسیب های بسکتبال

بهترین روش ها برای پیشگیری از آسیب های بسکتبال شامل گرم کردن مناسب و اصولی ،تهیه تجهیزات و وسایل حرفه ای و آماده سازی بدن جهت تحرک بالا در انواع مسابقات می باشد.

نتیجه گیری

اجرای حرکات پرشی بصورت مکرر در بازی بسکتبال و اعمال فشار روی بافت بسکتبالیست ها آنها را در معرض آسیب های رایج بسکتبال  ناشی از بیش  تمرینی مانند التهاب تاندون کشکک و استرس فراکچر (Stress fracture) قرار می دهد.

بنابراین بازیکنان بسکتبال باید هنگام فرود آمدن با روش هایی که سبب کاهش فشار بر دستگاه عضلانی ـ اسکلتی می شوند آگاه باشند. برای مثال هنگام فرود آمدن باید پنجه پاها با هم موازی بوده و با خم کردن لگن و زانوها نیروهای عکس العمل سطح را پراکنده نمایند تا گرفتار آسیب های شایع بسکتبال نشوند.