دربی معمولا بین دو تیم باشگاهی از ورزش های تیمی مانند فوتبال، راگبی و … انجام می شود. میزان تماشاچی ها در مسابقه های دربی در ورزشگاه ها تقریبا چند برابر دیگر مسابقه های ورزشی است. پخش زنده این نوع مسابقه های ورزشی نیز در شبکه های تلویزیونی و گزارش های زنده ای که در رادیو انجام می شود نیز بیشتر می باشد. همه ی این موارد نشان از اهمیت و جذابیت مسابقه های ورزشی دربی دارد. نظریه ها و عقاید متفاوتی برای تاریخچه دربی وجود دارد. اینکه تاریخچه دربی به چه زمانی و چه شهری بر می گردد؟ سه نظریه ی متفاوت برای تاریخچه دربی وجود دارد که آن ها را در ادامه بررسی می کنیم.
یکی از عقایدی که درباره ی تاریخچه دربی وجود دارد، از این قرار است که شخصی به نام ادوارد اسمیت استنلی با یکی از نزدیک ترین دوستانش برای مسابقات اسب دوانی برنامه ریزی می کرده است. از این رو اینگونه تصمیم می گیرند که مسابقه ای جدید با اسب های نر که سه ساله باشند در پنج مرحله برگزار کنند. برای برگزاری همچین مسابقه ی ورزشی نیاز به اسم داشتند. از این رو با پرتاب سکه ادوارد اسمیت اسنلی برنده می شود و نام مسابقه را داربی استیک انتخاب می کند. اداوارد اسمیت استنلی در قرن 18 میلادی دوازدهمین دوک منطقه ی داربی بوده است و دلیل انتخاب نام داربی استیک همین بوده است. امروزه داربی استیک جزو مشهورترین مسابقه های ورزش سوارکاری می باشد.
عقیده ی دیگری که درباره ی تاریخچه دربی وجود دارد، این گونه است که گویا یک بازی فوتبال در شهری درمنطقه ی داربی شایر به نام آشبورن برگزار می شده است. از این رو معتقد هستند که واژه ی دربی از این بازی گرفته شده است. طبق این عقیده تاریخچه دربی به قرن 12 میلادی بر می گردد. برای برگزاری این مسابقه، مردم شهر به دو دسته تقسیم می شوند و در بین دو دروازه ی اصلی شهر آشبورن قرار می گیرند. این افراد سعی می کنند، توپی را که شبیه توپ بازی راگبی می باشد را وارد دروازه ی تیم مقابلشان بکنند.
حال می رسیم به عقیده ی سومی که درباره ی تاریخچه دربی وجود دارد. این عقیده از این قرار است که دربی مربوط به شهر لیورپول می باشد. لیورپول از شهر های مهم فوتبالی انگلستان به شمار می رود. دو تیم باشگاهی مشهور و رقیب این شهر تیم های لیورپول و اورتون هستند. اورتون اولین باشگاه فوتبال لیورپول است و در سال 1878 تأسیس شده است. با شگاه لیورپول در سال 1892 و 14 سال بعد از اورتون ایجاد شد. این دو باشگاه در دو طرف استنلی پارک قرار دارند. استنلی پارک، پارکی است که به یاد ادوارد اسمیت استنلی یعنی همان دوک دوازدهمین منطقه ی داربی نام گذاری شده است و از این رو به بازی های این دو تیم مقابل یکدیگر دربی می گویند.
از مهمترین دربی های دنیا می توان الکلاسیکو، دربی میلان، دربی شمال غرب لندن، دربی منچستر، دربی ایتالیا و … را نام برد.
بررسی تاریخچه دربی های بزرگ در دنیا:
همانطور که گفتیم یکی از دربی های مهم دنیا، الکلاسیکو می باشد. این مسابقه ی فوتبال بین دو تیم رئال مادرید و بارسلونا برگزار می شود. این مسابقه یکی از بزرگترین و مهمترین مسابقات فوتبال در جهان است که نفرات زیادی از کشورهای مختلف شاهد برگزاری آن هستند. در تاریخچه الکلاسیکو یکی از پر گل ترین بازی ها در سال 1943 رخ داده است که در نتیجه ی این بازی برای تیم رئال مادرید یازده گل و برای تیم بارسلونا یک گل ثبت شده است.
حال به بررسی دربی ایتالیا می پردازیم. دربی ایتالیا به نام ایتالیانو معروف است و میان دو تیم فوتبال ایتالیا به نام های یوونتوس و اینتر میلان انجام می شود. ایتالیانو از بزرگترین مسابقه های ورزشی ایتالیا به شمار می رود. اولین دیدار دو تیم یوونتوس و اینتر میلان ایتالیا در سال 1909 صورت گرفته است. پر گل ترین بازی که میان دو تیم رخ داده است نتیجه ی 9-1 داشته است که در این بازی یوونتوس 9 گل و اینتر میلان 1 گل را به ثمر رسانده اند.
یکی دیگر از دربی های معروف دنیا دربی منچستر می باشد. دربی منچستر مربوط به بازی های دو تیم منچستر سیتی و منچستر یونایتد می باشد. تاریخچه دربی این دو تیم اینگونه است که نخستین دیدار آن ها در سال 1881 اتفاق افتاده است. در تاریخچه دربی این دو تیم تا کنون 181 بازی ثبت شده است که از میان آن ها 52 بازی نتیجه ی مساوی داشته است. همچنین در تاریخچه دربی منچستر تعداد گل های تیم فوتبال منچستر سیتی 249 و تعداد گل های تیم فوتبال منچستر یونایتد 261 عدد ثبت شده است.
تا اینجا تاریخچه دربی 3 تا از مهمترین دربی های دنیا یعنی الکلاسیکو، منچستر و ایتالیانو را بررسی کردیم. در ادامه به بررسی تاریخچه دربی تیم استقلال و پرسپولیس که برای کشور خودمان است می پردازیم.
تاریخچه دربی تیم استقلال و تیم پرسپولیس
حال که تاریخچه دربی دنیا را بررسی کردیم نوبت به تاریخچه دربی تیم استقلال و پرسپولیس می رسد. مهمترین دربی برای ما ایرانیان دربی تیم استقلال و تیم پرسپولیس می باشد. این مسابقه برای همه ی طرفداران فوتبال و طرفداران تیم استقلال و تیم پرسپولیس بسیار حائز اهمیت است. از سال 1387 مجله ی وردساکر بازی تیم استقلال و تیم پرسپولیس فوتبال ایران را مهمترین دربی تهران و بیست و دومین دربی جهان معرفی کرد. امروزه دربی تیم استقلال و تیم پرسپولیس از بزرگترین دربی های آسیا می باشد. همچنین مسابقه ی بین این دو تیم از بزرگترین دربی های جهان است و در ورزشگاه آزادی برگزار می شود.
اولین دیدار تیم استقلال و تیم پرسپولیس در تاریخ شانزدهم فروردین سال 1347 اتفاق افتاده است. دیدار دوم تیم استقلال و تیم پرسپولیس در تاریخ بیستم دی سال 1347 بوده است. این دو تیم فوتبال تا سال 1356، بیست و یک دیدار داشته اند. دیدار بیست و دوم مربوط به بیست و پنجم آبان سال 1358 می باشد. در واقع اولین بازی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی انجام شده است. نتیجه ی این بازی یک، هیچ و به نفع تیم استقلال بوده است. گل تیم استقلال را بازیکنی به نام غلامرضا فتح آبادی در دقیقه ی 42 به ثمر نشانده است. جالب است بدانید که این بازی در دقیقه ی 75 به دلیل هجوم تماشاگران به داخل زمین نیمه تمام مانده است.
تیم های استقلال و پرسپولیس تا کنون تعداد بازی های زیادی داشته اند که هر کدام نتایج متفاوتی اعم از برد استقلال، برد پرسپولیس و یا تساوی تیم ها بوده است. به جز دربی که بین تیم استقلال و پرسپولیس اتفاق میافتد از دربی های مشهور بین تیم های رقیب که در تاریخچه دربی دنیا ثبت شده است می توان به تیم های زیر اشاره کرد:
-
هایدوک اشپیلت و دینامو زاگرب
-
ترابوزان اسپور و فنرباغچه
-
پارسین ژرمن و المپیک مارسی
-
آژاکس و فاینورد روتردام
بهترین گلزنان دربی در تاریخچه دربی جهان چه کسانی هستند؟
تا اینجا که بخشی از تاریخچه دربی جهان را بررسی کردیم از بهترین گلزنان دربی نامی نبرده ایم. قبلا تاریخچه دربی منچستر را بررسی کرده ایم. همانطور که گفتیم مجموع تعداد بازی های دربی منچستر 181 عدد می باشد. در میان این 81 بازی بیشترین برد مربوط به تیم منچستر یونایتد می باشد و از بهترین گلزنان آن باید از وین رونی نام برد. نام این شخص با تعداد 11 گل در میان بهترین گلزنان شهرآورد منچستر ثبت شده است.
در تاریخچه ایتالیانو نام سه نفر از بازیکنان به عنوان بهترین گلزنان دربی ثبت شده است. بهترین گلزنان ایتالیانو جوزبه مئاتزا، عمر سیوری و روبرتو بونینسنیا هستند. برای روبرتو بونینسنیا در میان بهترین گلزنان ایتالیانو 12 گل ثبت شده است.
بعد از بررسی تاریخچه الکلاسیکو نوبت به آن رسیده است تا بهترین گلزنان الکلاسیکو را معرفی کنیم. همانطور که گفتیم این دربی یکی از مهمترین مسابقه های ورزشی در دنیا می باشد که بین دو تیم بارسلونا و رئال مادرید صورت می گیرد. بهترین گلزنان الکلاسیکو لیونل مسی از تیم بارسلونا و آلفردو دی استنفانو از تیم رئال مادرید هستند.
اشخاصی که نام بردیم بهترین گلزنان از الکلاسیکو، منچستر و ایتالیانو هستند که در تاریخچه دربی جهان به ثبت رسیده است. حال نوبت به معرفی بهترین گل زنان دربی تیم استقلال و تیم پرسپولیس رسیده ایم. در میان تمام بازی هایی که بین دو تیم پرسپولیس و استقلال صورت گرفته است صفر ایرانپاک تنها فردی است که در 6 دربی موفق به گلزنی شده است. از دیگر گلزنان مهدی هاشمی نسب و حسین کلانی بازیکنان فوتبالی هستند که در 5 دربی موفق به گلزنی شده اند. آقایان فرهاد مجیدی، غلامحسین مظلومی و علی جباری از دیگر بازیکنان تیم پرسپولیس و استقلال هستند که در چهار دربی موفق به گلزنی شده اند. از دیگر گلزنان دربی که در تاریخچه دربی تیم پرسپولیس و استقلال موفق به گل رساندن توپ در سه دربی شده اند می توان به علی علیپور، مجتبی جباری، آرش برهانی، حسن روشن، صادق ورمزیار، فرشاد پیوس و عبدالصمد مرساوی اشاره کرد.
پر گل ترین بازی ها در تاریخچه دربی تیم پرسپولیس و استقلال:
تعدادی بازی به عنوان پر گل ترین بازی ها در تاریخچه تیم پرسپولیس و تیم استقلال ثبت شده است. در میان این بازی ها، بازی هایی با 5 و 6 گل جزو پرگل ترین بازی ها هستند. دو بازی با تعداد 6 گل در تاریخچه شهرآورد تهران ثبت شده است که مربوط به دربی 13 و 83 می باشد و برنده ی هر دو تیم پرسپولیس می باشد.
تعداد 4 بازی نیز به عنوان پر گل ترین بازی ها در تاریخچه شهرآورد تهران ثبت شده است که مربوط به دربی 9، دربی 59، دربی 75 و دربی 85 می باشد. در میان این چهار شعرآورد دو بار تیم پرسپولیس و دو بار تیم استقلال برنده بوده اند.